The art of creative sustainable gardening

A book dedicated to creative and sustainable gardening principles and possible solutions to preserve biodiversity.

HKU community garden Oudenoord

zicht2a.png

zicht2c.png

 

In steden is het vaak graden warmer dan buiten de stad. Het blijft er ook veel langer warm. Parkeerplaatsen zoals die van HKU Oudenoord dragen daar aan bij. Dit komt doordat er geen schaduw is en dus al het zonlicht binnenkomt en de oppervlakken van steen zijn en dus het zonlicht absorberen. Dit zonlicht wordt opgeslagen in de stenen. Eigenlijk is het een oven. 

Waar wij aan werken is een parkeerplaats die eigenlijk meer een tuin is. Een tuin die naast dat deze bijdraagt aan een betere leefomgeving ook gewoon gezellig is voor HKU’ers om te zijn in pauze’s bijvoorbeeld. Daarnaast willen wij werken aan een proeftuin om met simpele technologische ingrepen die kunnen bijdragen aan, of tenminste inzicht geven in, hoe het anders kan op het gebied van energiegebruik en bedrijfsvoering rondom HKU gebouwen. Het moet ook een HKU community garden worden waar studenten werk kunnen maken, exposeren en allerlei kleinschalige activiteiten kunnen plaatsvinden op het gebied van kunst en ecologie. 

Voor nu zijn wij begonnen met eerst minder stenen en meer groen. Dit in de vorm van tegels wippen, plantenbakken maken en plaatsen en daar planten in zetten en in zaaien.   

Dit omdat vegetatie zonlicht omzet in verdampingsenergie. Dat betekent dat het zonlicht niet zijn weg vindt naar de stenen en dus ook de lucht niet opwarmt. Met vegetatie blijft de plek koeler en aangenaam leefbaar. Daarnaast plaatsen wij alleen inheemse soorten en soorten die bijdragen aan de biodiversiteit, de bijenstand en andere insecten aantrekken. 

Laaghangend fruit

Een paar weken geleden hebben wij een derde kleine actie gedaan op de parkeerplaats van HKU Oudenoord. Deze keer hebben wij vier jonge bomen geplant. Drie in de grond waarvoor er weer een paar bakstenen plaats hebben moeten maken. En, (tijdelijk) één in een bak. Deze bak staat op een parkeerplaats. Verder zijn er allerlei planten/bloemen ingezaaid.

Deze acties tot vergroening van HKU locaties staat niet op zichzelf. Bij de vorige actie hebben we al kort gewezen op de rol van de stad bij de opwarming van de Aarde (zie hier: https://bookstack.hku.nl/books/bioart/page/hku-community-garden-oudenoorden).

Dit is een manier om direct iets bij te dragen aan een betere leefomgeving, te experimenteren met nieuwe kunstenaars praktijken én ons te verbinden met de rest van de stad en haar bewoners (mens en niet-mens). Vergroening kan een visitekaartje zijn voor de HKU en dus een manier om je te profileren als betrokken organisatie midden in de samenleving.
Universiteit Utrecht heeft als kennisinstelling in 2022 het goede voorbeeld gegeven door een Zusterpark te starten op de Uithof. Zusterparken zijn een slinger van parken door de stad, een soort groen gangpad, welke groene zones met elkaar verbindt. Deze parken zijn aangesloten bij het Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug. 
Bewoners werken in en met een park zelf aan hun directe leefomgeving. 
Vergroening, de biodiversiteit een handje helpen, en het welzijn van mensen komen samen in dit project. Het idee erachter is geïnspireerd door “London National City Park”. Daarbij is het uitgangspunt: wat als we onze hele leefomgeving beschouwen als een groot Nationaal Park? Wanneer we groen, erfgoed en landschap als uitgangspunt nemen voor groei? En onze woonopgave, mobiliteit en bedrijvigheid hier een plek in geven? In plaats van andersom.
De Universiteit Utrecht ziet de waarde hiervan: Zowel een waardevolle verbinding voor biodiversiteit, de gezondheid en het geluk van mensen als voor bundeling van kennis en samenwerking tussen het Nationaal Park, buurtvergroeners, kennisinstellingen en in dit geval ook een samenwerking met de nieuwe generatie studenten. 
Hier iets mee doen als HKU ligt letterlijk voor het oprapen. Tegenover HKU Oudenoord ligt het Noordse Park. Sinds eind 2021 is het park een Zusterpark van het Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug. 
Onderdeel van het Noordse Park is een kunstproject waarbij ook nog onze HKU alumnus Annabel Schouten betrokken is. Bij de entree van het park tegenover HKU Oudenoord staat de Verbindingsboom. Rondom de boom staan voetafdrukken van bewoners uit de wijk. De voetafdrukken staan voor de verbinding van Utrechters met elkaar, met de boom en met de plek in de stad die iets voor hen betekent. Annabel heeft hier als kunstenares invulling aan gegeven. 
Aansluiten bij de beweging van “vergroeners” is dus heel erg makkelijk en kan ook nog aan ons onderwijs en de kunstenaarspraktijk gekoppeld worden.

Jeuken je handen en zin in actie?

Via deze pagina vind je de weg naar diverse organisaties, initiatieven en andere bronnen van informatie hoe je je directe leefomgeving het beste kan vergroenen, de biodiversiteit te vergroten, de basisbeginselen van ecologisch tuinieren of het starten van een duurzame moestuin. 

IVN

https://www.ivn.nl/

Screenshot IVN.png

Het IVN, voluit Instituut voor Natuureducatie en Duurzaamheid, is een Nederlandse organisatie die zich richt op natuureducatie en het bevorderen van duurzaamheid. Opgericht in 1960, organiseert het IVN educatieve activiteiten, excursies en projecten om mensen te betrekken bij de natuur en bewustwording te creëren over milieukwesties. Het doel is om mensen te inspireren en te motiveren om zorgvuldiger om te gaan met de natuur en hun leefomgeving.

NK Tegelwippen

https://www.nk-tegelwippen.nl/

Screenshot Tegelwippen.png

Velt

https://velt.nu/Screenshot Velt.png

Zoöp

https://zoop.earth/

Screenshot zoop.png

De kleine aarde

https://dekleineaarde.nl/

Screenshot dekleine aarde.png

De Kleine Aarde was een educatief centrum voor duurzaamheid en ecologie in Boxtel, Nederland, opgericht in 1972 door Titus Brandsma. Het bood workshops en programma's aan over alternatieve levensstijlen, organisch tuinieren, duurzaam bouwen en zelfvoorziening. Het diende als een inspirerende hub voor mensen die geïnteresseerd waren in het bevorderen van duurzaamheid en ecologische praktijken.

De 12 ambachten

https://www.de12ambachten.nl/

Screenshot 12ambachten.png

De Stichting De Twaalf Ambachten werd opgericht door Sietze Leeflang in Boxtel, Nederland, in 1972. Deze stichting had als doel om duurzaamheid en ambachtelijke vaardigheden te bevorderen. Door middel van workshops, publicaties en praktische informatie hielp de stichting mensen om duurzame en ambachtelijke benaderingen toe te passen in hun dagelijks leven. De Stichting De Twaalf Ambachten speelde een belangrijke rol in het verspreiden van kennis over milieubewustzijn en duurzame praktijken, en heeft daarmee een blijvende impact gehad op de samenleving.